Ρεπορτάζ : Χριστίνα Κοψίνη
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Το τέλος της ιδιότυπης μονιμότητας που παρείχε σε ΔΕΚΟ και τράπεζες το σύστημα των συμβάσεων ορισμένου χρόνου, που έληγαν μόνο με τη συνταξιοδότηση του υπαλλήλου. Η μετάβαση του συστήματος των συλλογικών συμβάσεων –που...
γνωρίσαμε μετά το 1990– προς ένα σύστημα διαπραγμάτευσης των όρων εργασίας με ατομικές συμφωνίες και χωρίς κλαδική προστασία. Η απότομη μείωση κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες του μη μισθολογικού κόστους και κατά
15% του μοναδιαίου κόστους εργασίας.
Αυτές είναι οι βασικότερες αλλαγές που επέρχονται από τα μέτρα του νέου Μνημονίου. Πάντως, ακόμη και αν η Βουλή επικυρώσει τα εργασιακά, θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα υλοποίησης όχι μόνο κατά την ψήφιση των εφαρμοστικών νόμων αλλά και κατά την προώθηση τους αργότερα από την πραγματική αγορά και τις επιχειρήσεις. Αλλωστε, είναι η πρώτη φορά που ακόμη και οι Ελληνες επιχειρηματίες που τάσσονταν υπέρ αυτών των μέτρων, αρχίζουν να αμφιβάλλουν για την ορθότητα της κρίσης τους.
Το βέβαιο είναι ότι σε θεσμικό επίπεδο έχουμε μια εντυπωσιακή αλλαγή στον τρόπο και στη διαδικασία διαμόρφωσης του μισθού. Με κριτήριο τις περιορισμένες δυνατότητες διανομής του παραγόμενου προϊόντος, το οποίο συνεχώς μειώνεται, το ισχύον, μέχρι και το 2009, μοντέλο συλλογικών συμβάσεων εργασίας, που είχε ως κριτήριο την κάλυψη του εκάστοτε ετήσιου πληθωρισμού και μέρους της ανάπτυξης, δίνει τώρα αιφνιδίως τη θέση του σε διανομή του παραγόμενου προϊόντος με διοικητικές παρεμβάσεις και με αποκλειστικό κριτήριο τις δυνατότητες της αγοράς.
Στην πραγματικότητα, έχουμε μια επικράτηση των μισθολογικών όρων που επέβαλλε επί χρόνια η ανεπίσημη αγορά εργασίας. Πρακτικά η νομιμοποίηση των αμοιβών που αυτή χορηγεί αιτιολογείται ως το εργαλείο για την κατάργησή της. Ο χρόνος και η πραγματική οικονομία θα δείξει εάν ευσταθεί η λογική αυτού του θεωρητικού υποδείγματος, με το οποίο υποτίθεται ότι θα αυξηθούν –από τη μείωση της μαύρης αγοράς– και τα δημόσια έσοδα.
Ταυτοχρόνως με τα μέτρα στο εργασιακό, αποκαθίσταται ως καθοριστικός ο προ του 1990 παρεμβατικός ρόλος του κράτους στην επίλυση των μισθολογικών διαφορών. Ομως, η ιστορικής σημασίας μεταβολή στα κριτήρια διανομής του προϊόντος (με το πάγωμα των ωριμάνσεων, την κατάργηση επιδομάτων μετά τη λήξη της τρίμηνης μετενέργειας των συμβάσεων εργασίας και τη δυνατότητα μείωσης των κατώτατων μισθών από 22% έως 32%) προκαλεί ανατροπές όχι μόνο στο αντικείμενο της συλλογικής σύμβασης που είναι ο μισθός, αλλά και στο υποκείμενο της συλλογικής διαπραγμάτευσης, που είναι τα συνδικάτα και οι εργοδοτικές οργανώσεις.
Το μεν πρώτο υποτιμάται ευθέως έως και 40% ανάλογα με το σε ποια κλίμακα της ΕΓΣΣΕ εντάσσεται ο καθένας από το 13% του εργατικό δυναμικού που αμείβεται με κλιμάκια ΕΓΣΣΕ και πόσα επιπλέον επιδόματα λαμβάνει.
Το δε δεύτερο, δηλαδή οι αντιπροσωπευτικοί φορείς, οδηγούνται σε διάλυση. Ο μισθός καθορίζεται πλέον ευθέως από τις διακυμάνσεις της αγοράς, αποσυνδέεται από τον πληθωρισμό, ενώ μειώνεται και ο κοινωνικός μισθός (προγράμματα, παροχές, επιδόματα). Διαλύονται οι δύο από τους τρεις βασικούς οργανισμούς, η Εργατική Κατοικία και η Εργατική Εστία (πλην του ΟΑΕΔ) στους οποίους συνδιοικούσαν επί χρόνια συνδικαλιστές και εργοδότες. Βεβαίως, η κατάργηση των δύο οργανισμών (εάν δεν ευοδωθούν οι προσπάθειες της κυβέρνησης για συγχώνευση) δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Διότι κανενός το αυτί δεν ίδρωνε τα τελευταία χρόνια από τις καταγγελίες για τα φαινόμενα διαφθοράς της τριμερούς διοίκησης, των σχέσεων που είχαν αναπτύξει στελέχη και υπάλληλοι με το κύκλωμα των εργολάβων ή με τον τρόπο που γινόταν από την Εργατική Εστία η κατανομή παροχών και κονδυλίων προς τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Τα δύο κόμματα εξουσίας αλλά και η ΓΣΕΕ και ο ΣΕΒ, καθώς και οι λοιπές εργοδοτικές οργανώσεις, έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την παρακμιακή κατάληξη αυτών των οργανισμών.
Ωστόσο, το κλείσιμό τους αναμένεται να προκαλέσει μια σειρά από παρενέργειες στις κοινωνικές παροχές, οι οποίες μειώνονται απονευρώνοντας ακόμη περισσότερο τον εργατικό μισθό.
Η μετάβαση σε ένα σύστημα διαμόρφωσης των μισθών με όρους ατομικής διαπραγμάτευσης αντανακλάται και στην αλλαγή του συστήματος επικουρικών και κύριων συντάξεων. Υπό το βάρος της πίεσης που θα ασκήσει στα Ταμεία, η κάλυψη του 1,1 δισ. ευρώ από την απώλεια πόρων που προκαλεί η περικοπή κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών. Οποια κυβέρνηση και αν αναγκαστεί να διαχειριστεί το δημοσιονομικό πρόβλημα, είτε το αναφέρει το νέο Μνημόνιο είτε όχι, θα οδηγηθεί προς νέα προσαρμογή για τις κύριες συντάξεις μέχρι το φθινόπωρο.
Πηγή: http://www.fimotro.blogspot.com
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Το τέλος της ιδιότυπης μονιμότητας που παρείχε σε ΔΕΚΟ και τράπεζες το σύστημα των συμβάσεων ορισμένου χρόνου, που έληγαν μόνο με τη συνταξιοδότηση του υπαλλήλου. Η μετάβαση του συστήματος των συλλογικών συμβάσεων –που...
γνωρίσαμε μετά το 1990– προς ένα σύστημα διαπραγμάτευσης των όρων εργασίας με ατομικές συμφωνίες και χωρίς κλαδική προστασία. Η απότομη μείωση κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες του μη μισθολογικού κόστους και κατά
15% του μοναδιαίου κόστους εργασίας.
Αυτές είναι οι βασικότερες αλλαγές που επέρχονται από τα μέτρα του νέου Μνημονίου. Πάντως, ακόμη και αν η Βουλή επικυρώσει τα εργασιακά, θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα υλοποίησης όχι μόνο κατά την ψήφιση των εφαρμοστικών νόμων αλλά και κατά την προώθηση τους αργότερα από την πραγματική αγορά και τις επιχειρήσεις. Αλλωστε, είναι η πρώτη φορά που ακόμη και οι Ελληνες επιχειρηματίες που τάσσονταν υπέρ αυτών των μέτρων, αρχίζουν να αμφιβάλλουν για την ορθότητα της κρίσης τους.
Το βέβαιο είναι ότι σε θεσμικό επίπεδο έχουμε μια εντυπωσιακή αλλαγή στον τρόπο και στη διαδικασία διαμόρφωσης του μισθού. Με κριτήριο τις περιορισμένες δυνατότητες διανομής του παραγόμενου προϊόντος, το οποίο συνεχώς μειώνεται, το ισχύον, μέχρι και το 2009, μοντέλο συλλογικών συμβάσεων εργασίας, που είχε ως κριτήριο την κάλυψη του εκάστοτε ετήσιου πληθωρισμού και μέρους της ανάπτυξης, δίνει τώρα αιφνιδίως τη θέση του σε διανομή του παραγόμενου προϊόντος με διοικητικές παρεμβάσεις και με αποκλειστικό κριτήριο τις δυνατότητες της αγοράς.
Στην πραγματικότητα, έχουμε μια επικράτηση των μισθολογικών όρων που επέβαλλε επί χρόνια η ανεπίσημη αγορά εργασίας. Πρακτικά η νομιμοποίηση των αμοιβών που αυτή χορηγεί αιτιολογείται ως το εργαλείο για την κατάργησή της. Ο χρόνος και η πραγματική οικονομία θα δείξει εάν ευσταθεί η λογική αυτού του θεωρητικού υποδείγματος, με το οποίο υποτίθεται ότι θα αυξηθούν –από τη μείωση της μαύρης αγοράς– και τα δημόσια έσοδα.
Ταυτοχρόνως με τα μέτρα στο εργασιακό, αποκαθίσταται ως καθοριστικός ο προ του 1990 παρεμβατικός ρόλος του κράτους στην επίλυση των μισθολογικών διαφορών. Ομως, η ιστορικής σημασίας μεταβολή στα κριτήρια διανομής του προϊόντος (με το πάγωμα των ωριμάνσεων, την κατάργηση επιδομάτων μετά τη λήξη της τρίμηνης μετενέργειας των συμβάσεων εργασίας και τη δυνατότητα μείωσης των κατώτατων μισθών από 22% έως 32%) προκαλεί ανατροπές όχι μόνο στο αντικείμενο της συλλογικής σύμβασης που είναι ο μισθός, αλλά και στο υποκείμενο της συλλογικής διαπραγμάτευσης, που είναι τα συνδικάτα και οι εργοδοτικές οργανώσεις.
Το μεν πρώτο υποτιμάται ευθέως έως και 40% ανάλογα με το σε ποια κλίμακα της ΕΓΣΣΕ εντάσσεται ο καθένας από το 13% του εργατικό δυναμικού που αμείβεται με κλιμάκια ΕΓΣΣΕ και πόσα επιπλέον επιδόματα λαμβάνει.
Το δε δεύτερο, δηλαδή οι αντιπροσωπευτικοί φορείς, οδηγούνται σε διάλυση. Ο μισθός καθορίζεται πλέον ευθέως από τις διακυμάνσεις της αγοράς, αποσυνδέεται από τον πληθωρισμό, ενώ μειώνεται και ο κοινωνικός μισθός (προγράμματα, παροχές, επιδόματα). Διαλύονται οι δύο από τους τρεις βασικούς οργανισμούς, η Εργατική Κατοικία και η Εργατική Εστία (πλην του ΟΑΕΔ) στους οποίους συνδιοικούσαν επί χρόνια συνδικαλιστές και εργοδότες. Βεβαίως, η κατάργηση των δύο οργανισμών (εάν δεν ευοδωθούν οι προσπάθειες της κυβέρνησης για συγχώνευση) δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Διότι κανενός το αυτί δεν ίδρωνε τα τελευταία χρόνια από τις καταγγελίες για τα φαινόμενα διαφθοράς της τριμερούς διοίκησης, των σχέσεων που είχαν αναπτύξει στελέχη και υπάλληλοι με το κύκλωμα των εργολάβων ή με τον τρόπο που γινόταν από την Εργατική Εστία η κατανομή παροχών και κονδυλίων προς τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Τα δύο κόμματα εξουσίας αλλά και η ΓΣΕΕ και ο ΣΕΒ, καθώς και οι λοιπές εργοδοτικές οργανώσεις, έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την παρακμιακή κατάληξη αυτών των οργανισμών.
Ωστόσο, το κλείσιμό τους αναμένεται να προκαλέσει μια σειρά από παρενέργειες στις κοινωνικές παροχές, οι οποίες μειώνονται απονευρώνοντας ακόμη περισσότερο τον εργατικό μισθό.
Η μετάβαση σε ένα σύστημα διαμόρφωσης των μισθών με όρους ατομικής διαπραγμάτευσης αντανακλάται και στην αλλαγή του συστήματος επικουρικών και κύριων συντάξεων. Υπό το βάρος της πίεσης που θα ασκήσει στα Ταμεία, η κάλυψη του 1,1 δισ. ευρώ από την απώλεια πόρων που προκαλεί η περικοπή κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών. Οποια κυβέρνηση και αν αναγκαστεί να διαχειριστεί το δημοσιονομικό πρόβλημα, είτε το αναφέρει το νέο Μνημόνιο είτε όχι, θα οδηγηθεί προς νέα προσαρμογή για τις κύριες συντάξεις μέχρι το φθινόπωρο.
Πηγή: http://www.fimotro.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου