Του Θωμά Σίδερη
Αγαπητό Fimotro,
Μια φωτογραφία με χιλιάδες Τούρκους πάνω από την πρώτη γέφυρα του Βοσπόρου έγινε το σήμα κατατεθέν του διαδικτύου με αφορμή τις αιματοβαμμένες διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών στο κέντρο της
Κωνσταντινούπολης. Ακόμα και Έλληνες βουλευτές την ανέβασαν στο προφίλ τους στο Facebook κάνοντας και τα σχετικά επαναστατικά σχόλια. Αν η επανάσταση καίει το σπίτι του γείτονα, σύντομα θα κάψει και τη δική σου παράγκα.
Μόνο που η φωτογραφία είχε τραβηχτεί πριν οκτώ μήνες. Προς απογοήτευση πολλών, οι χιλιάδες άνθρωποι πάνω από τον Βόσπορο δεν ήταν διαδηλωτές αλλά μαραθωνοδρόμοι στα πλαίσια της διοργάνωσης Intercontinental Istanbul Eurasia Marathon. Η φωτογραφία είναι λοιπόν μια απάτη; Όχι, η φωτογραφία είναι αληθινή, απάτη είναι το πώς χρησιμοποιήθηκε. Όπως απάτη ήταν και ο τσολιάς στο Σύνταγμα που δάκρυσε μπροστά στις οδομαχίες αστυνομικών - διαδηλωτών ή η μαθήτρια που έβγαλε τα παπούτσια της για να εκφράσει τη δυσαρέσκειά της στους πολιτικούς και στα Μνημόνια.
Τα social media είναι ο κατεξοχήν χώρος για να αναπαράγονται ψεύτικες ειδήσεις, μικρές και μεγάλες καθημερινές απάτες. Καθένας πολίτης μπορεί να γίνει δημοσιογράφος. Με ένα smartphone ή tablet μπορεί να ανεβάσει στο διαδίκτυο ένα σχόλιο, μια φωτογραφία ή ένα βίντεο. Η δημοσιογραφία των πολιτών έχει πλεονεκτήματα και βγάζει συχνά ειδήσεις. Δεν πρέπει όμως να θεοποιείται, όπως άλλωστε και το ίδιο το ίντερνετ, που είναι απλώς το μέσο. Η επαγγελματική δημοσιογραφία έχει κώδικες και δεοντολογία: πρωτίστως είναι η εξακρίβωση της πηγής και κατά συνέπεια της είδησης.
Πέρα όμως από αυτό, άλλο είναι να πατάς ένα κλικ "Μου αρέσει" σε μια ψεύτικη φωτογραφία και άλλο να είσαι στο δρόμο, αντιμέτωπος με την αστυνομική βία. Οι επαναστάσεις πάντως δεν γίνονται από επαναστάτες του καναπέ.
Ο Θωμάς Σίδερης είναι συγγραφέας του βιβλίου "Οι Ακτιβιστές του ψηφιακού κόσμου", εκδόσεις Broken Hill.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου